بررسی اجزای مقاومت در ۳۳ رقم تجاری سیبزمینی نسبت به سوسک کلرادوی سیبزمینی، leptinotarsa decemlineata (col.: chrysomelidae)

بهمنظور بررسی اجزای مقاومت در 33 رقم زراعی سیبزمینی نسبت به سوسک کلرادوی سیبزمینی،leptinotarsa decemlineata (say)، آزمایشهایی در سال 1387 در شرایط مزرعهای و گلخانهای انجام گرفت. در یک سری آزمون انتخاب در مزرعه، تعداد حشرات کامل جلبشده به هر یک از بوتهها به عنوان شاخص آنتیزنوز تعیین گردید. برای بررسی آنتیبیوز در شرایط گلخانهای ارقام در گلدانهایی کشت شدند و در روی هر گلدان شاخههای تیمار به وسیلهی قفسهای آستینی محبوس و درون هر کدام تعداد 15 عدد لارو سن اول تازه تفریخشده رهاسازی شد. وزن لاروها در روز دوازدهم بعد از رهاسازی، درصد تلفات دورههای لاروی و شفیرگی و نیز طول دورههای مزبور بهعنوان شاخصهای آنتیبیوز مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. برای مقایسهی میزان تحمل ارقام آزمایشی، دو قطعهی آلوده و غیرآلوده به آفت در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و هر قطعه با سه بلوک طراحی گردید. پانزده روز قبل از گلدهی، روی هر بوته در قطعهی آلوده 40 عدد لارو متوسط (سن 2 و اوایل سن 3) رهاسازی شد. در آخر فصل میزان برگخوردگی و کاهش عملکرد در قطعهی آلوده نسبت به قطعهی غیرآلوده برای هر یک از ارقام تعیین گردید. بین ارقام مورد بررسی از نظر تمامی صفات مورد بررسی اختلاف معنیداری مشاهده شد. ارقام کاردینال، کارلیتا و سینجا با کمترین تعداد سوسک جلبشده به آنها اثرات آنتیزنوزی از خود نشان دادند. با توجه به صفات مورد بررسی، در ارقام کارلیتا، سینجا، دلیکات، آپارت و بریجت اثرات آنتیبیوزی بیشتری در مقایسه با بقیهی ارقام مشاهده گردید. ارقام سانتانا، ساتینا، نیکولا و بریجت نیز بیشترین میزان تحمل را در مقابل آفت از خود نشان دادند. با استفاده از تجزیهی خوشهای به روش upgma و بر اساس فاصلهی اقلیدسی، 33 رقم مورد بررسی در هفت گروه مجزا قرار گرفتند.